امروزه مستربچ ها یک عضو جدانشدنی در فرایند تولید محصولات پلاستیکی است که رشد روزافزون کیفیت و تنوع این محصولات دنیای صنعت پلاستیک را متحول کرده است. مستربچ ها محصولاتی هستند که در آن پیگمنت (پودر رنگ)ها با مواد آلی و دیگرمواد افزودنی طی فرایندی مذاب شده و با یک ترموپلاستیک پایه مخلوط میشود. این پایه ترموپلاستیک می‌تواند یکی از انواع پلی‌اتیلن ها پلی‌پروپلین پلی‌استاین و دیگر پلیمر های صنعتی باشد.
در این نوشتار به مستربچ پوششی و مستربچ صنعتی می‌پردازیم.
مستربچ پوششی چیست
مستربچ پوششی همانطور که از نامش پیداست در صنعت پلاستیک به مستربچ هایی اطلاق می شود که با افزوده شدن به مواد پلیمری یک لایه پوشاننده را بر روی آنها قرار میدهد. این جمله بدان معناست که مستربچ پوششی محصولات پلاستیکی را از حالت شیشه ای خود خارج کرده و با لایه پوشاننده از عبور نور خورشید جلوگیری میکند. وجود مستربچ پوششی در صنعت پلاستیک بسیار حائز اهمیت است همانطور که میدانید پلیمر ها به تنهایی پاسخگوی نیازهای موجود در صنعت تولیدات پلاستیکی نیستند . این مواد برای کارایی بیشتر و برخورداری از خواص مورد نظر تولیدکنندگان نیازمند مواد آلی دیگر نیز هستند. جهت رسیدن به تولیدات پلاستیکی در فرایند ادغام، مواد آلی به راحتی خاصیت ترکیب با مواد پلیمری را ندارند به منظور تسهیل این کار در صنعت انواع مستربچ ها به خصوص مستربج پوششی در توزیع مناسب و تسهیل فرایند تولید شده اند . مستربچ پوششی با استفاده از ترکیبات خود می‌تواند یک لایه محافظ را برای مقابله با نور خورشید به محصولات پلاستیکی بدهد که این خاصیت در انواع تولیدات پلیمری کاربردهای فراوانی دارد.
کاربرد مستربچ پوششی در صنعت
- مستربچ پوششی در بیشتر صنایع از جمله صنعت لوله سازی ، خودرو سازی و همچنین در صنایع بسته بندی مورد استفاده قرار میگیرد.
- این مستربچ به دلیل داشتن خواص ویژه ای که دارد از اهمیت بالایی برخوردار است ، اهمیت مستربچ پوششی زمانی مشخص میشود که ما نیاز به یک پوشش قوی برای تولید محفظه هایی داریم که باید از ورود نور آفتاب به داخل خود جلوگیری کنند این مورد در تهیه بسته بندی های مواد غذایی نیز صحت دارد.
- گاهی اوقات مواد غذایی موجود در بازار به دلیل وجود اشعات مضر نور خورشید و همچنین رطوبت و دمای بالا ممکن است ارزش غذایی خود را از دست بدهند و حتی دچار فساد شوند استفاده از مستربچ پوششی در این موارد جهت سالم ماندن مواد غذایی بسیار مفید واقع میشود.
- با بالا رفتن درصد پوشش دهی، مستربچ پوششی عملکرد مناسبتری خواهد داشت .
استفاده از مستربچ های رنگی به عنوان یک مستربچ پوششی
هدف از تولید مستربچ های رنگی در واقع تغییر رنگ پلیمرها بوده است حال آنکه این مستربچ امروزه می‌تواند به عنوان یک مستربچ پوششی نیز استفاده شود، برای مثال مستربچ رنگی سفید با درصد تیتان بالا میزان رنگ دهی و پوشش دهی خیلی خوبی را به مواد و ظروف پلاستیکی بدهد ، با افزایش درصد رنگ در مستربچ پوششی می‌توان میزان پوشش دهی را نیز افزایش داد. مستربچ پوششی رنگی علاوه بر پوشش دهی بالا در افزایش زیبایی ظاهری محصولات نیز بسیار موثر است.
مستربچ صنعتی
مستربچ های صنعتی دارای خواصی از جمله استحکام بالاست که آنها را برای استفاده در صنعت خودروسازی و ساختمان سازی و دیگر صنایع مشابه مناسب کرده است این نوع مستربچ بر اساس پایه پلیمری استفاده شده در آنها دارای انواع گوناگونی است که امروزه کاربردهای فراوانی دارند
انواع مستربچ صنعتی
مستربچ ABS
این مستربچ به دلیل برخورداری از ویژگی های فیزیکی متعدد از جمله استحکام بالا ، مقاومت خوب در برابر ضربه پذیری و سایش وخمیدگی و به دلیل داشتن ظاهر زیبا با روشنایی بالا و خاصیت عایق بودن از کیفیت بالایی در تولید پلیمرهای صنعتی برخوردار می باشد. این نوع مستربچ علاوه بر استحکام در برابر ضربه پذیری حتی در دمای پایین در برابر اسید و قلیا نیز مقاوم است. اما در مقابل باید توجه داشت که این مستربچ در مقابل هیدروکربن ها و الکل ها استحکام پایینی دارد.
مستربچ پلی کربنات
پلی کربنات ها در خانواده پلاستیک های پلی استری قرار میگیرد و به عنوان یک پلیمر سازگار با محیط زیست از پرکاربردترین ها در صنعت می باشد. این نوع پلیمر به دلیل پایداری و استحکام حرارتی بالا در بطری های غذای کودک و همچنین در تولید قطعات خودرو بسیار کاربرد دارد. میزان مصرف این ماده ارزشمند در دنیا به سرعت در حال افزایش است و کاربردهای متنوع جدیدی را برای این محصول تعریف میکند.
مستربچ پلی استایرن (PS)
پلی استایرن انواع مختلفی از پلیمرها را با خواص گوناگون شامل میشود GPPS ها نوعی از این ماده است که نسبت به سایر پلیمر ها مقاومت کمتر و هزینه ارزانتری دارد که به عنوان کریستال شفاف شناخته میشود . HIPS نوع دیگری از این محصول است که در تهیه قطعاتی با استحکام بسیار بالا کاربرد دارد. نوع EPS این محصول حاوی ماده پنتان است که از قدرت بالایی در فرایند پذیری و از مقاومت بالای حرارتی برخوردار است
مستربچ پلی متیل متاکریلات (PMMA)
پلی متیل متاکریلات (PMMA) ، یک ترموپلاست شفاف و سخت است که به طور گسترده به عنوان شیشه های ضد آب نشکن مورد استفاده قرار میگیرد این مستربچ دارای عبور نور عالی و قابلیت رنگ آمیزی نامحدود است
مستربچ پلی اتیلن ترفتالات (PET)
این نوع مستربچ از رایج ترین ها در صنعت است که به دلیل خواص ویژه ای که دارد یک مانع عالی در برابر آب و رطوبت است و با داشتن مقاومت بالا در طیف گسترده ای برای تولید بطری های پلاستیکی نوشابه های گازدار استفاده میشود
مستربچ پلی وینیل کلراید (PVC)
این نوع مستربچ بعد از پلی‌اتیلن و پلی‌پروپلین سومین محصول مورد نیاز صنعت است که کاربردهای فراوانی در ساخت و ساز ساختمان و تولید قطعات ساختمانی را داراست این محصول همچنین در لوله ها و در عایق سیم و کابل نیز مورد استفاده قرار میگیرد
