تعریف مستربچ روان کننده
مستربچ روان کننده یک نوع ماده شیمیایی است که با کاهش اصطکاک بین سطوح داغ و سطح پلیمر مذاب، به عنوان یک لوبریکانت عمل می‌کند و از ایجاد آسیب به این صفحه‌ها و دستگاه‌ها جلوگیری می‌کند. این ماده به دلیل کاهش ضریب اصطکاک بین سطوح، باعث جدایی راحت فیلم از سطح می‌شود و در این راستا به عنوان روان کننده در تولید فیلم‌های پلیمری، رنگ‌ها، روکش‌ها و مواد پلاستیکی استفاده می‌شود.
مستربچ‌های روان کننده در انواع مختلفی مانند روغن‌ها، چربی‌ها، شمع‌ها و پلیمرهای سیلیکونی وجود دارند و بسته به کاربرد مورد نظر، انتخاب مناسب باید صورت گیرد.
انواع مستربج روان کننده
روان کننده‌های داخلی یا ماده روان کننده داخلی، به عنوان یکی از انواع مستربچ‌های روان کننده، به منظور کاهش اصطکاک بین مواد پلیمری مذاب استفاده می‌شود. این افزودنی با کاهش گرانروی ماده مذاب پلیمری، تسهیل جریان ماده مذاب را فراهم می‌کند و در نتیجه فرآیند تولید سهولت بیشتری خواهد داشت.
در عین حال، برای استفاده از این نوع مستربچ، باید مطمئن شد که پایه پلیمری آن با محصول سازگاری داشته باشد، تا در اثر حرارت و فشار از آمیزه پلیمری خارج نشود.
در مقابل، روان کننده‌های خارجی یا ماده روان کننده خارجی، برای کاهش اصطکاک پلاستیک مذاب با سطوح داغ دستگاه استفاده می‌شوند. این نوع مستربچ، در دمای بالا ذوب شده و بر روی سطح تماس قطعه و قالب قرار می‌گیرد. با این کار، از تماس مستقیم با قالب جلوگیری شده و از چسبیدن قطعه به قالب جلوگیری می‌شود. این نوع مستربچ، با ماده اولیه سازگار نیست و به عنوان یک لایه خارجی بر روی قطعه قرار می‌گیرد.
به طور کلی، انواع دیگری از مستربچ‌های روان کننده نیز وجود دارد که به شرح زیر هستند:
- مستربچ روان کننده سیلیکونی: این نوع مستربچ بر پایه سیلیکون تولید می‌شود و در تولید مواد پلیمری، فیلم‌ها، روکش‌ها و محصولات پلاستیکی به عنوان یک لوبریکانت استفاده می‌شود.
- مستربچ روان کننده پلی‌آمید: این نوع مستربچ بر پایه پلی‌آمید تولید می‌شود و در تولید فیلم‌ها، رنگ‌ها و محصولات پلاستیکی به کار می‌رود. این مستربچ به دلیل مقاومت بالایش در برابر حرارت و فشار، در تولید قطعات خودرو و تجهیزات پزشکی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- مستربچ روان کننده معدنی: این نوع مستربچ بر پایه روغن‌های معدنی تولید می‌شود و در صنایع پلاستیک، کاغذ، رنگ و رزین به عنوان یک لوبریکانت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- مستربچ روان کننده گیاهی: این نوع مستربچ بر پایه روغن‌های گیاهی مانند روغن‌های سویا، کلزا و زیتون تولید می‌شود و در تولید محصولات پلاستیکی، رنگ، رزین و مواد غذایی به عنوان یک لوبریکانت استفاده می‌شود.
به طور کلی، انتخاب نوع مناسب مستربچ روان کننده، بستگی به نوع ماده پلیمری و کاربرد مورد نظر دارد. برای انتخاب مناسب‌ترین نوع مستربچ ، باید مشخص کرد که این ماده برای چه کاربردی استفاده می‌شود و در چه شرایطی قرار دارد. همچنین سازگاری با ماده پلیمری و دیگر افزودنی‌های مورد استفاده نیز باید در نظر گرفته شود.
در صورت نیاز به کمک در انتخاب مناسب‌ترین نوع مستربچ روان کننده، به متخصصین صنعت پلاستیک مراجعه کنید.
مواد موجود در روان‌کننده‌های مستربچ (Lubricant) از ترکیبات آلی بوده و بر پایه‌های مختلف پلیمری تولید می‌شوند. این ترکیبات عبارتند از:
- الکل‌های چرب
- استرهای اسیدی
- پلی‌اتیلن واکس
- پارافین واکس
- اسیدهای چرب
- صابون‌های فلزی
- آمین‌های واکس
و همچنین سایر ترکیبات آلی که قابلیت استفاده در روان‌کننده‌ها را دارند.
تاثیرات مستربچ روان کننده بر پلیمر
مستربچ روان کننده به عنوان یکی از افزودنی‌های مورد استفاده در صنعت پلاستیک، باعث کاهش اصطکاک بین مواد پلیمری مذاب می‌شود و در نتیجه فرآیند تولید سهولت بیشتری خواهد داشت. اما باید توجه داشت که میزان استفاده از این روان کننده باید به‌طور دقیق محاسبه شود، زیرا مقدار زیادی از آن باعث لغزندگی مواد پلیمری می‌شود و می‌تواند تولید محصول را کاهش دهد.
از طرف دیگر، مقدار کمتر از حد نیاز می‌تواند باعث افزایش گرانروی ماده پلیمری شود و باعث تخریب آن شود. بنابراین، باید میزان استفاده از مستربچ روان کننده را به‌طور دقیق و با توجه به نوع قطعه و دستگاه محاسبه کرد و شرایط سازگاری آن با ماده پلیمری را نیز رعایت کرد. همچنین، باید توجه داشت که این روان کننده به صورت جامد، پودری و یا مایع به مخلوط پلیمری اضافه می‌شود و میزان پخش شدن ذرات در سراسر قطعه و جذب آن توسط محصول پلیمری می‌تواند تاثیر بیشتری داشته باشد. با توجه به این نکات، استفاده بهینه از مستربچ روان کننده، می تواند به تولید محصولات با کیفیت و عملکرد بهتر کمک کند.
مزایای بهره گیری از مستربچ روان کننده
استفاده از مستربچ روان کننده به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد آن در صنعت پلاستیک ، از مزایای بسیاری برخوردار است که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ایجاد یک ظاهر براق بر روی سطح قالب و قطعات
- جدایی آسان و سریع قطعات پلیمری از قالب
- جلوگیری از چسبندگی لایه‌های پلیمری به هم و سطوح دیگر
- کاهش اصطکاک بین فیلم‌ها و قطعات پلیمری با هم و با سطح دستگاه
- کاهش اصطکاک مواد مذاب پلیمری در دستگاه فرآیندی
- کاهش گرانروی مواد پلیمری و سهولت بیشتر در فرآیند تولید
- کاهش خطرات و آسیب‌های احتمالی حین فرآیند تولید و بهبود عملکرد دستگاه‌ها
به طور کلی، استفاده از مستربچ به دلیل کاهش اصطکاک، جدایی آسان قطعات و حفاظت از دستگاه‌های فرآیندی، می‌تواند راندمان و کارایی فرآیند را بهبود بخشید.
سوالات متداول در مورد مستربچ روان کننده
در زیر به برخی از سوالات متداول در مورد مستربچ روان کننده پاسخ داده شده است:
۱. مستربچ روان کننده چیست؟
مستربچ روان کننده یک نوع افزودنی است که به مخلوط پلیمری اضافه می‌شود تا اصطکاک بین مواد پلیمری مذاب کاهش یابد و فرآیند تولید را سهولت بیشتری ببخشد.
۲. چه مقداری از مستربچ روان کننده باید به مخلوط پلیمری اضافه شود؟
مقدار مستربچ روان کننده بستگی به نوع قطعه و دستگاه دارد و بین ۰.۲۵ تا ۱ درصد به مخلوط پلیمری اضافه می‌شود. با این حال، مقدار دقیقی که باید به مخلوط پلیمری اضافه شود، با توجه به شرایط و نیازهای خاص تولید، به‌طور دقیق، قابل محاسبه است..
۳. آیا استفاده از مقدار زیادی مستربچ روان کننده مشکلاتی برای تولید محصول ایجاد می‌کند؟
بله، استفاده از مقدار زیاد، مستربچ روان کننده می‌تواند باعث لغزندگی مواد پلیمری شود و باعث کاهش کیفیت و عملکرد محصول شود. بنابراین، باید میزان استفاده از مستربچ روان کننده را به‌طور دقیق محاسبه کرد و از بکارگیری مقدار بیشتر آن خودداری کرد.
۴. آیا استفاده از مستربچ روان کننده باعث تخریب ماده پلیمری می‌شود؟
بله، استفاده از مقدار کمتر از حد نیاز از مستربچ روان کننده می‌تواند باعث افزایش گرانروی ماده پلیمری شود و باعث تخریب آن شود. بنابراین، باید میزان استفاده از مستربچ روان کننده را به‌طور دقیق محاسبه کرد و از میزان کمتر از حد نیاز و بیشتر از حد مجاز آن خودداری کرد.
۵. آیا مستربچ روان کننده با تمام پلیمرها سازگار است؟
در واقع، مستربچ روان کننده باید با ماده پلیمری که در حال استفاده است سازگاری داشته باشد. برای عملکرد بهتر، باید شرایط سازگاری آن با ماده پلیمری رعایت شود. در صورت عدم سازگاری، می‌تواند باعث تخریب ماده پلیمری یا کاهش کیفیت و عملکرد محصول شود. بنابراین، قبل از استفاده از مستربچ روان کننده، باید به‌دقت شرایط سازگاری آن با ماده پلیمری را بررسی کرد.
